توجیه اعراب قرآن بر اساس زبان وادب عربی

اعراب قرآنی و تجزیه و تحلیل این متن مقدس بر اساس قواعد عربی، یکی از کهن­ترین علوم اسلامی قرآنی به شمار می‏آید. از سوی دیگر، به دلایلی گاه برای یک یا چند لفظ و عبارت قرآنی، اعراب‏های مختلفی ذکر شده یا محتمل می­شود. در اینجا، به توجیه صحت این اعراب‏ها یا نقد و بررسی صحت و سقم آنها نیاز می­شود. علم توجیه اعراب قرآنی، در حقیقت، متصدی این مسئله است که بر اساس مستندات متعدد، به توجیه و نقد و بررسی اعراب‏های مختلف بپردازد که هر یک به معنایی می­انجامد. در این مقاله، ابتدا به مفهوم‏شناسی علم توجیه اعراب با تجزیه و تحلیل عناصر تشکیل دهنده  این اصطلاح پرداخته‏ایم. سپس به اختصار، به گونه­شناسی توجیهات اعراب قرآنی اشاره کرده، پس از آن به ذکر نمونه­هایی از توجیه اعراب قرآنی بر اساس ادب عربی و علوم مختلف آن می‏پردازیم و به این پرسش­ها پاسخ می‏دهیم که اعراب قرآن و نیز توجیه اعراب قرآن و انواع آن، به‏ویژه توجیه اعراب بر اساس زبان و  ادب عربی، چیست و مفسران و ادیبان، به چه شیوه‏ای به توجیه اعراب قرآن به قصد حفظ صحت معنا و قداست آن پرداخته­اند.